Vooroordelen niet langer kern van lhbti-asielbeleid
“Het is positief dat de staatssecretaris de beoordeling van lhbti-asielzoekers niet meer baseert op vooroordelen en stereotypen over lesbiennes, homo’s, bi’s en transgenders. Dat is pure winst”, aldus COC-voorzitter Tanja Ineke. “Tegelijkertijd zijn we bang dat die vooroordelen via de achterdeur toch weer de kop op zullen steken bij de beoordeling. Daar gaan we als COC heel scherp op letten.”
Zelfacceptatiecriterium verdwijnt
De kern van het huidige lhbti-asielbeleid wordt gevormd door het stereotype criterium dat lhbti’s altijd een ‘proces van bewustwording en zelfacceptatie’ doormaken waarin ze worstelen met hun seksuele identiteit. Dat bleek recent uit onderzoek van het COC. De IND geloofde bijvoorbeeld niet dat een asielzoeker homoseksueel was omdat hij ‘zonder enige scrupules zijn homoseksualiteit omarmde’.
Veel lhbti-asielzoekers hebben dit zelfacceptatieproces nooit doorgemaakt, begrijpen niet wat er mee bedoeld wordt en/of kunnen er niet gedetailleerd over vertellen. Asielverzoeken werden op grond van dit criterium ten onrechte afgewezen en mensen werden teruggestuurd naar landen waar hun leven gevaar loopt.
Het zelfacceptatiecriterium verdwijnt als kern van het lhbti-asielbeleid, zo blijkt uit de brief van Harbers.
Liefdesbrieven
Uit de brief blijkt verder dat de IND voortaan foto’s en verklaringen van de partner van de asielzoeker – denk bijvoorbeeld aan liefdesbrieven – meeneemt bij de beoordeling van de vraag of een asielzoeker lhbti is. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar dat was het tot nu toe niet, zo bleek uit het COC-onderzoek. Verder komen er meer trainingen en gespecialiseerde medewerkers om vooroordelen over lhbti’s bij de IND weg te nemen.
De staatssecretaris gaat in het beleid meer gewicht toekennen aan het eigen, authentieke verhaal van de asielzoeker, zo blijkt uit de brief aan de Tweede Kamer. Daarbij zal er o.m. aandacht zijn voor het opleidingsniveau en de cultuur van de asielzoeker.
Het COC wil dat zelfidentificatie de basis wordt voor het lhbti-asielbeleid. De eigen verklaring van asielzoekers over hun seksuele- of genderidentiteit en wat ze in hun land hebben meegemaakt, moet leidend zijn.
Staatssecretaris Harbers neemt deze aanbeveling niet over, maar erkent wel dat het vaststellen of iemand lhbti is ‘extra complex’ is omdat het gaat om ‘innerlijke aspecten’. Volgens het COC is het vaststellen van de seksuele identiteit van een ander onmogelijk, want homoseksuelen hebben net zo min als heteroseksuelen universele kenmerken. Juist daarom zou zelfidentificatie leidend moeten zijn.
Naast het COC zetten ook VluchtelingenWerk Nederland, LGBT Asylum Support en stichting Gave zich de afgelopen tijd in voor een ingrijpende wijziging van het beleid van staatssecretaris Harbers.
[Bron: COC NL – Foto staatssecretaris Harbers: Rijksoverheid.nl]
